لوله برق چیست؟
برق یکی از مهمترین منابع تامین انرژی در هر ساختمانی است به همین دلیل استفاده از اتصالات الکتریکی مناسب بسیار حائز اهمیت می باشد. لوله های برقی یکی از مهمترین اتصالاتی است که سهم بسیار زیادی در افزایش استاندارد وایمنی ساختمان ها دارد. به همین دلیل لوله های برقی این روز ها توجه بسیاری از مهندسان را در امرساختمان سازی به خود جلب کرده است.
لوله های برقی یکی از تجهیزات پر کاربرد در تاسیسات الکتریکی و ساختمانی است. لوله برق ، وسیله ای است که به منظور محافظت از جان افراد در مقابل خطربرق گرفتگی و همچنین صدمه نرسیدن به رسانای جریان برق، مورد استفاده قرار می گیرد. لوله های برقی در مکان های مختلفی از جمله ساختمان های تجاری و صنعتی، هتل ها، بیمارستان ها، فروشگاه ها و… کاربرد دارند. استفاده از لوله های برق میزان خطرات احتمالی مانند آتش سوزی و اتصالی جریان برق را کاهش می دهد و امنیت ساختمان را تامین می کند. لوله برق مقاومت و ماندگاری سیم کشی ساختمان را افزایش می دهد و در صورت به وجود آمدن مشکل به آسانی قابل تعویض می باشند.
انتخاب لوله برق مناسب به عوامل مختلفی از جمله ولتاژ منبع تغذیه، بار، شکل ظاهری و هزینه‌ها بستگی دارد. یکی از کارهای اساسی در این مورد انتخاب موادی است که در امر تولید لوله های برقی از ضریب اطمینان بالاتری برای تامین ایمنی در ساختمان برخوردار باشد.
لوله های برقی را می توان به سه دسته کلی تقسیم کرد.
برای اطلاع از انواع لوله برق متن زیر رامطالعه کنید.
لوله برق فلزی
جنس این لوله ها از آهن می باشد به همین دلیل از لحاظ مقاومت در برابر ضربه و تحمل فشار بالا، مناسب هستند. این لوله‌ها همچنین می‌توانند تمامی کابل‌ها را برای مدتی طولانی در دیوارهای بتونی در خود نگه دارند. ظاهر جذاب لوله های برقی فلزی به خاطر براق بودن سطح آن است.
اما همانطور که می‌توان حدس زد، بکارگیری لوله برق فلزی در سیستم‌های الکتریکی تا حدودی عجیب به نظر می‌رسد. یکی از مشکلاتی که در زمان استفاده از لوله‌های فلزی پیش می‌آید، عدم شکل پذیری آسان و انعطاف‌پذیری آن هاست. این لوله‌ها به اتصالات زیادی برای خم کردن مسیر لوله‌کشی نیاز دارند و از این لحاظ به هیچ عنوان به صرفه نیستند. از دیگر معایب لوله های فلزی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• خوردگی نسبتا بالا از داخل و خارج به دلیل آسیب‌پذیری در مقابل اکسیژن و املاح موجود در خاک
• وزن بالا، سختی بسیار زیاد در زمان حمل و نقل و همچنین نصب دشوار
• ضریب هدایت حرارتی بالا و هدر رفتن انرژی
• طول عمر کم (۱۰ تا ۱۲ سال) و نیاز به تعمیر و تعویض مکرر
• قیمت بالا در مقایسه با سایر لوله های برقی
استفاده از فلز به عنوان لوله برق در حال حاضر کارایی چندانی ندارد، چرا که هزینه‌های زیادی را در زمان نصب و راه‌اندازی و همچنین در هنگام تعمیر و نگه‌داری متوجه کارفرما خواهد کرد. متخصصین حوزه سیستم‌های الکتریکی همواره به دنبال راه‌حلی مناسب برای ایمن‌سازی سیم‌کشی ساختمان‌ها هستند و به نظر می‌رسد که بکارگیری لوله های پلاستیکی برای این منظور بیش از هر گزینه دیگری توصیه می‌شود.
لوله برق پلاستیکی
استفاده از پلاستیک در صنایع مختلف در سال‌های اخیر با افزایش چشمگیری روبرو شده است. پلاستیک‌هایی مانند لوله pvc تحت تاثیر آب، اسید، مواد اکسید کننده، روغن، رطوبت خاک، قارچ و باکتری قرار نمی‌گیرند و قابلیت دفن شدن در بتون یا گچ به مدتی طولانی را دارا هستند. به صورت کلی، مقاومت پلاستیک‌ها در برابر گرما و شعله پایین‌تر است و مقاومت مکانیکی کمتری در مقایسه با فلزاتی مانند فولاد دارند.
پلاستیک‌ها رسانای الکتریکی نیستند که به نوبه خود می‌تواند امنیت بیشتری را در زمان کار کردن با آنها فراهم آورد. بیشتر لوله های برق پلاستیکی را می‌توان به راحتی برش داد و هنگامی که به آرامی گرم می‌شوند، قابل خم شدن هستند. به همین ترتیب، اتصالات پلاستیکی ارزان‌تر از اتصالات فلزی بوده و با سهولت هرچه تمام‌تر نصب می‌شوند. اکثر تولیدکنندگان نیز از پلاستیک‌های مختلف برای ساخت لوله سایز بزرگ بهره می‌برند.
• لوله برق پلی آمید:
لوله برق پلی آمید از جنس پلاستیک نرم ساخته می شود. لوله برق پلی آمید به دلیل سبک بودن در ساختمان ها کاربرد بسیاری دارد. قابلیت انعطاف، قیمت کمتر نسبت به لوله های موجود در بازار و ضد ضربه بودن از مزایای این لوله ها به شمار می آید. قابل اشتعال بودن که یکی از مشکلات مهم در ساختمان سازی به شمار می رود از معایب لوله های پلی آمید هست.
لوله برقی یو پی وی سی
از آنجا که در ترکیب UPVC از نرم‌کننده استفاده نمی‌شود، سختی آنها در مقایسه با PVC بالاتر است. لوله برق های یو پی وی سی مزایای بسیاری دارند از جمله عایق بودن، مقاومت در برابر جریان الکتریکی و مواد شیمیایی، ضد زنگ و اکسید شدن، سبک و ارزان بودن می باشد. طول عمر لوله‌های ساخته شده از UPVC در بیشتر موارد تا بیش از ۵۰ سال خواهد بود.
دستیابی به یک سیستم مناسب با ظاهری دلپسند به چه مهارت زیادی نیاز دارد؟
قبل از کشیدن کابل‌ها، مجاری مورد استفاده باید به صورت کامل ساخته شوند. جهت جلوگیری از آسیب رساندن به سیم‌ها، لوله برق باید با استفاده از بهترین اتصالات ممکن سرهم‌بندی شود. جعبه‌های مربوط به طرح سیم‌کشی باید مناسب و به راحتی قابل دسترسی باشند. از سوی دیگر، لوله‌ها باید توسط ابزار مناسب به خوبی پشتیبانی شوند.
زاویه و فاصله میان لوله های برق در هر حال از اهمیت زیادی برخوردار است. همچنین جریان کل سیستم باید از لحاظ مکانیکی متداوم باشد. از همین رو، تمامی اتصالات به سوئیچ‌ها، تخته‌های توزیع، صفحه کنترل و موارد فلزی باید به خوبی بررسی شوند تا نهایت تناسب را با یکدیگر داشته باشند. بیشتر سیستم‌های الکتریکی در کارخانه‌ها به صورت روکار هستند.
اما در ادارات و ساختمان‌های مسکونی که احتمال آسیب جانی وجود دارد، خطوط لوله برق معمولا در کف زمین یا پشت گچ و سیمان دیوار قرار می‌گیرند. طراحی و بکارگیری سیستم لوله کشی برق به گونه‌ای صورت می گیرد که از نفوذ رطوب به داخل آن جلوگیری شود. لوله یو پی وی سی برای این کار بسیار مناسب است، زیرا مقاومت بالایی در برابر رطوب از خود نشان می‌دهند.
لوله برق فلزی
لوله های برق ساخته شده از فلز به منظور مقاومت در برابر ضربه و همچنین تحمل فشار بالا مناسب هستند. این لوله‌ها همچنین می‌توانند تمامی کابل‌ها را برای مدتی طولانی در دیوارهای بتونی در خود نگه دارند. ظاهرجذاب این لوله ها به دلیل سطح براق آنها می باشد.
اما همانطور که می‌توان حدس زد، بکارگیری لوله برق فلزی در سیستم‌های الکتریکی تا حدودی عجیب و غریب به نظر می‌رسد. اولین مشکلی که در زمان استفاده از لوله‌های فلزی پیش می‌آید، عدم شکل پذیری آسان و انعطاف‌پذیری ناچیز آن‌هاست. این لوله‌ها به اتصالات زیادی برای خم کردن مسیر لوله‌کشی نیاز دارند و از این لحاظ به هیچ عنوان به صرفه نیستند. در میان معایب دیگر لوله های فلزی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• خوردگی نسبتا بالا از داخل و خارج به دلیل آسیب‌پذیری در مقابل اکسیژن و املاح موجود در خاک
• وزن بالا، سختی بسیار زیاد در زمان حمل و نقل و همچنین نصب دشوار
• ضریب هدایت حرارتی بالا و هدر رفتن انرژی
• طول عمر کم (۱۰ تا ۱۲ سال) و نیاز به تعمیر و تعویض مکرر
• قیمت بالا در مقایسه با لوله های دیگر
استفاده از فلز به عنوان لوله برق در حال حاضر کارایی چندانی ندارد، چرا که هزینه‌های زیادی را در زمان نصب و راه‌اندازی و همچنین در هنگام تعمیر و نگه‌داری متوجه شما خواهد کرد. متخصصین حوزه سیستم‌های الکتریکی همواره به دنبال راه‌حلی مناسب برای ایمن‌سازی سیم‌کشی ساختمان‌ها هستند و به نظر می‌رسد که بکارگیری لوله های پلاستیکی برای این منظور بیش از هر گزینه دیگری توصیه می‌شود.
لوله برق پلاستیکی
در سال‌های اخیر، استفاده از پلاستیک در صنایع مختلف با افزایش چشمگیری همراه بوده است. پلاستیک‌هایی مانند لوله pvc تحت تاثیر آب، اسید، مواد اکسید کننده، روغن، رطوبت خاک، قارچ و باکتری قرار نمی‌گیرند و قابلیت دفن شدن در بتون یا گچ به مدتی طولانی را دارا هستند. به صورت کلی، مقاومت پلاستیک‌ها در برابر گرما و شعله پایین‌تر است و مقاومت مکانیکی کمتری در مقایسه با فلزاتی مانند فولاد دارند.
پلاستیک‌ها رسانای الکتریکی نیستند که به نوبه خود می‌تواند امنیت بیشتری را در زمان کار کردن با آنها فراهم آورد. بیشتر لوله های برق پلاستیکی را می‌توان به راحتی برش داد و هنگامی که به آرامی گرم می‌شوند، قابل خم شدن هستند. به همین ترتیب، اتصالات پلاستیکی ارزان‌تر از اتصالات فلزی بوده و با سهولت هرچه تمام‌تر نصب می‌شوند. اکثر تولیدکنندگان نیز از پلاستیک‌های مختلف برای ساخت لوله سایز بزرگ بهره می‌برند.
لوله برقی یو پی وی سی
لوله UPVC به دلیل مقاومت زیاد خود در برابر جریان الکتریکی، مواد شیمیایی و همچنین رطوبت به عنوان ماده‌ای ایده‌آل برای ساخت لوله برق، لوله استخری و لوله فشاری (تحت فشار) به حساب می‌آید. از آنجا که در ترکیب UPVC از نرم‌کننده استفاده نمی‌شود، سختی آنها در مقایسه با PVC بالاتر است. جالب توجه است که طول عمر لوله‌های ساخته شده از UPVC در بیشتر موارد تا بیش از ۵۰ سال خواهد بود.
اکنون در ادامه به تفاوت لوله ی خم گرم و سرد لومیر می پردازیم با ما همراه باشید.
لوله خم سرد
لوله خم سرد یکی از محصولات محبوب شرکت لومیر است که با استفاده از ماده یو پی وی سی و بر اساس مقررات ملی سازمان استاندارد ایران ساخته می‌شود. بسیاری از لوله‌های پلاستیکی مانند پلی آمید و پلی اتیلن در مقابل آتش به آسانی شعله‌ور می‌شوند. سازمان مقررات ملی ساختمان ایران نیز چندسالی است که استفاده از این مواد برای ساخت لوله های برق را ممنوع اعلام کرده است.
لوله برق خم سرد لومیر دارای خصوصیات فیزیکی و شیمیایی متفاوتی است که این محصول را برای استفاده گسترده کارامد می‌سازد. این لوله‌ها تنوع رنگ زیادی دارند تا تشخیص خطوط برق، مخابرات، شبکه اعلان حریق و غیره آسان‌تر باشد. مقاومت این لوله‌ها در برابر گسترش شعله به دلیل خاصیت خود خاموش شوندگی به خوبی ثابت شده است. لوله برق خم سرد در برابر ضربات وارد شده، سایش، خوردگی و مواد شیمیایی مقاومت بسیار بالایی دارد.لوله برق خم سرد لومیر خاصیت ارتجاعی مناسبی داشته و می‌توان آن را با استفاده از یک فنر به راحتی خم کرد. یکی از مهمترین خصوصیات این لوله‌ها ضریب زبری پایین آنها است که باعث صاف و صیقلی بودن سطح داخلی آنها شده و سیم‌های برق به راحتی در داخل آن جابجا می‌شوند.
مزایای لوله برق خم سرد
مزایای لوله های برق خم سرد لومیر در مقایسه با لوله های فلزی عبارت‌اند از:
• طول عمر بالا و عدم نیاز به تعمیر و نگه‌داری مداوم
• قیمت بسیار پایین در مقایسه با لوله های فلزی
• عایق‌بندی مناسب و عدم انتقال جریان الکتریکی
• عدم نیاز به اتصالات مختلف مانند زانو برای ایجاد انحراف در مسیر سیم‌کشی
• وزن سبک و سهولت در نصب
قیمت لوله های خم سرد
امروزه استفاده از لوله های برق خم سرد رو به افزایش است و همین مسئله باعث می‌شود که شرکت‌های تولیدکننده بیشترین تلاش خود را در راستای ثابت نگه داشتن قیمت آنها به کار بگیرند. به طور کلی، قیمت لوله خم سرد بر اساس مواردی مانند سایز، ضخامت و طول آنها تعیین می‌شود. لوله های خم سرد لومیر در سایز های ۱۳.۵، ۱۶، ۲۱ تولید می شود و در رنگ های مختلف با توجه به سلیقه مشتریان خوش ذوق به بازار عرضه می گردد.
لوله خم گرم
تفاوت لوله خم گرم و سرد در این است که لوله برق خم گرم را می‌توان از طریق افزایش دما به شکل دلخواه درآورد. این لوله‌ها دارای فنرهایی مخصوص هستند که پیچ و خم خطوط سیم‌کشی در نقاط مختلف ساختمان را بر عهده دارند. از آن به منظور عایق‌سازی کابل‌های الکتریکی، سیستم لوله آب شهری و همچنین پوشاندن کابل‌های مخابراتی استفاده می‌شود.
لوله برق خم گرم لومیر در برابر دماهای بسیار بالا و تابش مستقیم نور خورشید مقاوم است. میزان فرسایش این لوله‌ها بسیار ناچیز است و خطوط لوله برق ساختمان را تا سال‌ها تضمین خواهند کرد. وزن این لوله‌ها بسیار پایین بوده و به راحتی قابل نصب هستند. این لوله برق هم مانند همتای خود لوله های برقی خم سرد در رنگ ها و سایز مختلف در دسترس مشتریان عزیز می باشد. قابل توجه است که سازمان استاندارد کشور این محصولات را در ردیف مواد باکیفیت و ایمن مورد استفاده در پروژه‌های ساختمانی قرار داده است.
قیمت لوله خم گرم
همانند لوله برق خم سرد، قیمت لوله برق خم گرم نیز عمدتا به عواملی مانند ضخامت، طول و سایز کلی لوله بستگی دارد. مجریان طرح‌های ساختمانی مجلل اغلب به سراغ نوع سرد می‌روند. هر دو محصول از لحاظ رنگ و طرح به خوبی می‌توانند رضایت مشتریان را به دست آورند.
کاربرد لوله های برقی
بسته به مکانی که قرار است سیم کشی برق انجام شود، از نوع خاصی از لوله برق استفاده می شود. به عنوان مثال برای انتخاب جنس لوله برقی مناسب برای سیم کشی خانه یک مهندس برق باید با توجه به بزرگی ساختمان، بودجه کارفرما و دشواری کارلوله برقی مناسب را تهیه نمایید.
به طور کلی استفاده از لوله متناسب با فضا باعث عبور مناسب سیم ها و محافظت از آن ها در برابر آسیب های احتمالی در زمان طولانی تری می شود.
